-
1 сжать
I сов.1) ( что) кысу2) (кого-что) (охватив, сдавить) кысу, кочаклап кысу3) ( что) йому, кысу4) перен. ( что) (сократить) кыскарту, кыса төшү, киметүII сов.( что) урып алу, уру -
2 давить
несов.1) ( на кого-что) басу; басым ясау2) ( что) кысу3) перен. ( кого-что) кысу, ирек бирмәү4) ( что) сыгу5) ( кого-что) буу, буып үтерү6) (кого-что) (калечить, убивать) тапта(т)у, имгәтү, таптап үтерү7) перен. ( кого-что) кысу, изү8) безл. ( что) (о чувстве боли) кысу, кысылу -
3 стиснуть
сов.; в разн. знач.( кого-что) кысу, каты [гына] кысу, каты итеп кысу -
4 затереть
-
5 прижать
сов.( кого-что)1) кысу, китереп кысу2) перен.; разг. ( притеснить) изү; кыерсыту, җәберләү; кысрыклау, рәнҗетү, кимсетү•- прижать к стенке -
6 сдавить
сов.1) (кого-что) (плотно окружив, стиснуть) кысу, китереп кысу2) (что) (стеснить горло, дыхание) буу, кысу, буып (кысып) алу3) ( что) (давлением уменьшить) кысу, кысып киметү ( күләмен) -
7 стеснить
сов.1) ( что) (сжать) кысу, кысрыклау; ( сузить) тарайту2) ( кого-что) (заставить потесниться) кысу, тыгызлау; уңайсызлыклар тудыру, комачаулау3) ( кого-что) (лишить свободы действий) комачаулау, мәшәкатьләү, мәшәкать булу (тудыру)4) ( кого-что) (ограничить) кысу чикләү5) (что) (грудь, горло) кысу -
8 душить
I несов.1) ( кого) (сдавливать горло) буу, буып үтерү2) ( кого) тын бетерү, тын кысу3) перен. ( кого-что) буу, кысу, басу, юл куймауII несов.( кого-что) ислемай сөртү (сибү), хушбуй сөртү (сибү, сиптерү) -
9 зажать
-
10 припереть
сов.; разг.1) (что, чем) терәү, терәтү, терәтеп кую2) ( кого-что) (прижать) кысу, китереп (илтеп) кысу•- припереть к стенке -
11 жать
-
12 нажать
I сов.1) (что, на кого-что) басу; кысу2) перен.; прост. ( на кого-что) басым ясау, кысу, мәжбүр итү3) (что, чего) (берникадәр) сыгу, сыгып чыгару4) перен.; прост. ( на что) басым ясау, кызурак эшли башлау, эшне кызулый төшүII сов.(что, чего) (берникадәр) уру, урып алу -
13 налечь
сов.1) ( на кого-что) [өстенә] яту, таяну, басу, этү2) перен. ( на что) тырышу, тырышып...а башлау -
14 поджать
-
15 поджать хвост
2) перен. койрыгын кысу, шым булу -
16 пожать
-
17 притиснуть
сов.; разг.( кого-что) китереп кысу; кыстыру -
18 связать
сов.1) ( что) ялгау, тоташтыру2) ( что) бергә китереп бәйләү3) ( что) бәйләү, бәйләп кую, төйнәп кую4) ( что с чем) бәйләү5) ( кого-что) (установить связь) элемтә урнаштыру, бәйләнешкә кертү6) ( кого-что) бәйләү, бәйләп ташлау, кулын-аягын бәйләп кую7) ( кого-что) тоткарлау, буу, кысу, бәйләү8) ( что) (изготовить вязкой) бәйләү•- связать по рукам и ногам -
19 сощурить
-
20 сплотить
сов.1) (что) (доски, брёвна) янәшә китереп беркетү, тыгызлап беркетү; беректерү; кысу2) ( что) (сбить в плоты) саллау, [салга] бәйләү3) ( что) (сомкнуть) тыгызлау, берләштерү4) перен. ( кого-что) туплау, берләштерү, оештыру
См. также в других словарях:
кысу — 1. Нин. б. бер авырлык, көч белән басу, йогынты ясау. Тыгызлау 2. Куллар белән уратып алып тоту. Уч белән каты итеп тоту. 3. күч. Нәр. б. бик нык чикләү, авыр хәлгә кую 4. Кысан, тар булу (кием тур.) 5. Бик нык тарттырып бәйләү, буу 6. (Ишекне һ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
оркыс — кысу, ч. Пр. Гібрид зерна жита і ячменю … Словник лемківскої говірки
басу — I. и. Культуралы үсемлекләр үстерелә торган җир мәйданы, иген кыры. Иген кырының аерым бер иген үскән өлеше үлән басуы. БАСУ КАПКАСЫ – Авылдан кырга чыгу юлларында корылган капка, кыр капкасы. II. БАСУ – ф. 1. Аякка калкыну, вертикаль хәлгә килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кымту — 1. Атка атланып барганда аны тизләтү өчен аяклар белән янтыгына төртү 2. Кысу, нык кысу 3. диал. Бөкләү, кыстыру, җыю, җыеп кую … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кысрыклау — 1. Кешене яки хайванны бер җиргә, почмакка китереп кысу, ычкынырга ирек бирмәү 2. Урын аз калдыру, тыгызлау. Кыса кыса тыгызлык барлыкка китерү 3. Һөҗүм итеп чигендерү. Кыен хәлдә калдыру (уенда) 4. күч. Кемне дә булса берәр эш башкарырга мәҗбүр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәйнәү — ф. 1. Ашамлыкны яки берәр нәрсәне, авызда төкерек белән аралаштырып, тешләр белән ваклау, изү 2. Тешләр белән эләктереп алып кысу кыскалау. Авызда йотмыйча тотып, тешләр белән кысу, әвәләү сагыз чәйнәү 3. Нәр. б. тешләр белән бик каты кысып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баскынлык — Изү, кысу, золым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бастыру — 1. (Басу (II) ) 2. Басып торган хәлгә китерү. Озынча яки аяклы нәрсәне вертикаль торышка кую 3. Җиңел нәрсә таралып яки очып китмәсен өчен, өстенә авыр әйбер салып кую, бастырыклау. Өстенә авыр әйбер кую 4. иск. Таптату, бөртекле ашлыкны башак… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
басым — I. 1. Аяк басу, адым. 2. Нәрсәгә дә булса басу (II,11,12) хәрәкәте яки күренеше. Басым, басу аркасында барлыкка килгән уем 3. Өслеккә юнәлтелгән механик тәэсир (мәс. авырлык) көче 4. Этәреш, кысу. Көчле кысрыклау 5. күч. Көч белән, көчләп тәэсир… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
башаклану — Башак кысу, баш чыгару. БАШАКЛАУ – Ашлыкны урмыйча, башакларын өзеп кенә җыю … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бөрештерү — 1. Бөрү (2) , түгәрәкләп кысу (иреннәрне) 2. Тиз тиз һәм өстән өстән генә типчеп яки тегеп, ямап кую … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге